تصحیح دو واژه از قصیده "حرزالحجاز" خاقانی

تصحیح دو بیت از قصیده اسکافی در تاریخ بیهقی

ناقوس بوسیدن در قصیده ی ترسائیه‌ی خاقانی

ناقوس بوسیدن در قصیده‌ی ترسائیه‌ی خاقانیچکیدهآن‌چه در این پژوهش بررسی خواهد شد، بیت زیر از قصیده‌ی «ترسائیه»ی خاقانی است:روم ناقوس بوسم زین تحکّم شوم زنّار بندم زین تعدّادر سال‌های اخیر، برخی از شارحان در ضبط واژه‌ی «بوسم» در بیت یاد شده از خاقانی، تردید کرده و باور دارند که این واژه تصحیف «نوشم» (صورت کوتاه‌شده‌ی نیوشیدن) و به معنای شنیدن است و سخن خاقانی را در این بیت نه ناقوس بوسیدن، بلکه ناقوس...

قصیده مرآت الصفای خاقانی از دیدگاه ادبیات تعلیمی

یکی از بزرگ‌ترین قصیده سرایان قرن ششم هجری که همگان به عظمت مقامش در شاعری و بلندی مرتبه اش در سخنوری مقرّ و معترفند، خاقانی شروانی است. وی به خوبی توانست در پرتو نبوغ و همّت خود و نیز در سایه تعالیم ارزنده قرآن و حدیث، در علوم ادب و لغت و دیگر علوم و فنون به درجة کمال برسد و در شعر داراى نیرویى خلّاقه گردد. قصیده سرایی در عصر وی به سبب قریحه سرشار و اندیشه مضمون پرور او بود که به درجه ممتاز...

تحلیل روابط قدرت در قصیده ترسائیه خاقانی

چکیدهدر تحلیل روابط قدرت با تکیه بر تحلیل انتقادی گفتمان، متن ادبی یک کنش اجتماعی و به‌طورکلی نشان دهندة شکلی از روابط قدرت است که در قالب گفتمان خود را عرضه می‌کند. در این مقاله با استفاده از نظریة فوکو درباب قدرت و همچنین تحلیل انتقادی گفتمان ، قصیدة ترسائیة خاقانی بررسی شده‌است. این بررسی نشان می‌دهد که خاقانی با تکیه برشناخت گسترده از مذهب مسیحیت از سویی و مناسبات گوناگون قدرت در جامعه و در...

تصحیح عباراتی از کتاب منشآت خاقانی

از افضل‌الدّین بدیل بن علی خاقانی شروانی، شاعر بزرگ قرن ششم، علاوه‌ بر دیوان و مثنوی ختم‌الغرایب، نامه‌هاو منشآتی به یادگار مانده است. ارزش ادبی این نامه‌ها همراه با اطّلاعات مهمّی دربارة زندگی شاعر و حوادث عصر او، اهمّیت زیادی به این نوشته‌‌ها داده است، اما دشواری‌ها و غرابت خاص متن به کاستی پژوهش‌ دربارة آن انجامیده است. تصحیح این نامه‌ها با تلاش محمّد روشن و در سایۀ راهنمایی‌ها و گره‌گشایی‌های بز...

بازخوانی یک قصیده تصحیح بیت‌هایی از دیوان منوچهری

هرچند دیوان منوچهری بارها تصحیح شده است و هر یک از مصحّحان به سهم خود در عرضۀ متن قابل‌‌قبولی کوشیده‌‌اند، هنوز آنچه به عنوان دیوان منوچهری در دست داریم، تا متنی نسبتاً نهایی فاصله دارد و باز هم می‌‌توان با جست‌‌وجوی بیشتر و همچنین با پیروی از اصول تصحیح انتقادی، بعضی از ابهامات را برطرف کرد. در این نوشتار برخی ابیات منوچهری را از نظر صحّت نسبت و صحّت ضبط‌‌ها بررسی کرده‌‌ و در نتیجۀ جست‌‌ و‌‌جوهای ...